Viapass, het BIPT, de gewesten en de federale wegpolitie voeren vandaag samen een gerichte controleactie uit op het gebruik van zogenoemde ‘jammers’ of stoorzenders door vrachtwagens om kilometerheffing te ontduiken. De controles vinden in het Vlaams, Waals en Brussels Hoofdstedelijk Gewest gelijktijdig plaats op drie locaties. Met hun actie willen Viapass, het BIPT en de politie het signaal geven dat ze controleren en dat het gebruik van stoorzenders tot zware boetes kan leiden.
Drie ploegen van Viapass, de gewestelijke belastingdiensten, telecomtoezichthouder BIPT en de wegpolitie stonden dinsdagochtend op evenveel locaties aan autosnelwegen in Brussel, Vlaanderen en Wallonië. Al langer had Viapass, de overheidsorganisatie die de kilometerheffing voor vrachtwagens coördineert, het vermoeden dat er gebruikers met hun On Board Unit (OBU) proberen te frauderen. Een OBU is een apparaat aan de voorruit van de bestuurder dat de afgelegde kilometers op tolwegen registreert.
Oneerlijke concurrentie
“Het belangrijkste doel van deze actie is niet zo veel mogelijk vrachtwagens vatten, maar het duidelijk signaal geven dat we controleren, dat het gebruik van stoorzenders illegaal is, dat er zware straffen op staan en dat het oneerlijke concurrentie is tegenover het overgrote deel van de transporteurs die de wet wel volgen”, zegt Administrateur-generaal Johan Schoups van Viapass.
“Vrachtwagens die stoorzenders gebruiken, begaan een dubbele inbreuk op de wetgeving”, aldus nog Schoups. “Ze frauderen door kilometerheffing te ontduiken en zondigen tegen het verbod op het bezit en gebruik van stoorzenders.”
Risico op forse boetes
Wanneer een vrachtwagenchauffeur betrapt wordt met een ingeschakelde stoorzender, dan moet die onmiddellijk 1.000 euro boete betalen voor het ontduiken van kilometerheffing en wordt de stoorzender in beslag genomen. Het is vervolgens aan de rechter om uitspraak te doen over de strafmaat voor het gebruik van een stoorzender.
Artikel 33 van de wet op de elektronische communicatie van 13 juni 2005 stelt dat het verboden is om een stoorzender te bezitten, te gebruiken, in te voeren, te commercialiseren of in eigendom te hebben. Op die inbreuken staan strafrechtelijke boetes van 50 tot 50.000 euro. “Het BIPT kan, na overleg met het parket, zelf een administratieve boete opleggen tot 5.000 euro voor natuurlijke personen en tot 1.000.000 euro voor rechtspersonen”, zegt Jack Hamande, Raadslid van het BIPT.
“Het BIPT controleert de naleving van de wetgeving over de elektronische communicatie”, aldus nog Hamande. “We sporen schadelijke storingen op en treden ertegen op. De controledienst van het BIPT heeft verschillende centra van waaruit hij ploegen op het terrein stuurt om die taken uit te voeren.”
Verstoring van signalen
Sinds iets minder dan een jaar, 1 april 2016, is de kilometerheffing voor vrachtwagens van meer dan 3,5 ton van kracht in de drie gewesten van België. Vanaf die datum moeten de vrachtwagens een OBU aan boord hebben die steeds ingeschakeld is wanneer ze op Belgische wegen rijden. Het toestel meet exact hoeveel kilometer de vrachtwagen op betalende wegen heeft gereden en berekent zo de tolheffing die de transporteur moet betalen.
Het lokaliseren van de vrachtwagen en de berekening van de gereden tolkilometers gebeurt via een verbinding tussen de OBU en een satelliet. Wanneer een chauffeur een stoorzender inschakelt in zijn cabine, verstoren de signalen van dat verboden apparaat de ontvangst van satellietsignalen door de OBU. Op die manier lijkt het alsof de vrachtwagen minder tolkilometers heeft gereden dan in werkelijkheid, waardoor de factuur lager uitvalt.
“De actie van vandaag is een mooi voorbeeld van een samenwerking tussen verschillende overheidsdiensten om fraude tegen te gaan”, stelt Johan Schoups. “We zullen de controle opdrijven, zowel via camera’s als met controlevoertuigen. Fraudeurs moeten weten dat ze finaal tegen de lamp zullen lopen. Hun gebruik van stoorzenders is unfaire concurrentie tegenover de vrachtwagenchauffeurs die hun OBU reglementair gebruiken.”